ΜΑΘΗΜΑ 33
LECTIO XXX IIΙ
ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ
Omnia sunt excitanda tibi uni, C. Caesar, quae iacēre sentis perculsa atque prostrata impetu belli ipsius, quod necesse fuit: constituenda (sunt) iudicia re(tibi)1, vocanda (est) fides (tibi)2, comprimendae (sunt) libidines (tibi)3, propaganda (sunt) suboles (tibi)4; omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincienda sunt (tibi)5. In tanto civīli bello , in tanto ardōre animōrum et armōrum, quassāta res publica multa perdidit et ornamenta dignitātis et praesidia stabilitātis suae; multaque uterque dux fēcit armātus, quae idem togātus fieri prohibuisset. Quare subveniendum (tibi)6 reipublicae est et omnia nunc belli vulnera tibi7 sananda sunt, quibus praeter te medēri nemo potest.
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
excitanda: λειτουργεί ως κατηγορούμενο στο “omnia”
tibi: δοτική προσωπική ενεργούντος προσώπου ή του ποιητικού αιτίου από το “excitanda sunt”
perculsa – prostrata: επιθετικές μετοχές ως επιρρηματικά κατηγορούμενα του τρόπου που αναφέρονται στο “quae”
impetu: αφαιρετική που δηλώνει μέσο και προσδιορίζει τα “ perculsa – prostrata ”
belli: γενική υποκειμενική στο “impetu”
necesse: κατηγορούμενο στο “quod”
constituenda- revocanda- comprimendae- propaganda: λειτουργoύν ως κατηγορούμενα στα “iudicia”“fides”“libidines”“suboles”
(tibi)1,2,3,4: δοτικές προσωπικές ενεργούντος προσώπου ή του ποιητικού αιτίου από τα “ constituenda sunt” vocata est” comprimendae sunt”propaganda sunt” “vincienda sunt”
dilapsa: χρονική μετοχή, συνημμένη, με υποκείμενο το “quae” που δηλώνει το προτερόχρονο
iam: επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει χρόνο και προσδιορίζει το “diffluxerunt”
legibus: αφαιρετική του μέσου ή του οργάνου που προσδιορίζει το vincienda sunt
vincienda: λειτουργεί ως κατηγορούμενο στο “omnia”
In bello : εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει χρόνο και προσδιορίζει το “perdidi”
in ardōre: εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει κατάσταση και προσδιορίζει το “perdidi”
animōrum –armōrum: γενικές υποκειμενικές στο “ardore”
quassāta: χρονική (ή επιθετική ) μετοχή, συνημένη με υποκείμενο το “res publica” που δηλώνει το προτερόχρονο
dignitātis: γενική αντικειμενική στο “ornamenta ”
stabilitātis: γενική αντικειμενική στο “ praesidia ”
armātus: επιρρηματικό κατηγορούμενο του χρόνου ή του τρόπου που αναφέρεται στο “dux”
togātus: επιρρηματικό κατηγορούμενο του χρόνου ή του τρόπου που αναφέρεται στο “idem”
reipublicae: δοτική ως συμπλήρωμα στο “subveniendum est” ή αντικείμενο στο “subveniendum est”
nunc: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου που προσδιορίζει το “sananda sunt”
belli: γενική υποκειμενική στο “vulnera”
tibi: δοτική του ενεργούντος προσώπου ή του ποιητικού αιτίου από το “sananda sunt”
sananda: λειτουργεί ως κατηγορούμενο στο “vulnera”
quibus: αντικείμενο στο “mederi”
praeter te:εμπρόθετος προσδιορισμός της εξαίρεσης που προσδιορίζει το “potest”
ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ
— omnia quae dilapsa iam diffluxērunt
omnia quae, cum dilapsa essent, iam diffluxērunt
omnia quae, postquam dilapsa sunt, iam diffluxērunt
— In tanto civīli bello , in tanto ardōre animōrum et armōrum, quassāta res publica multa perdidit et ornamenta dignitātis et praesidia stabilitātis suae
In tanto civīli bello , in tanto ardōre animōrum et armōrum, quae quassāta erat, res publica multa perdidit et ornamenta dignitātis et praesidia stabilitātis suae
— multaque uterque dux fēcit armātus, quae idem togātus fieri prohibuisset
multaque uterque dux, qui armātus erat, fēcit, quae idem, si togatus togātus fuisset, fieri prohibuisset.
ή
multaque uterque dux, cum armātus fuisset, fēcit, quae idem fieri prohibuisset, si togatus fuisset.
ΣΥΠΤΥΞΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ (ΜΕΤΟΧΙΚΗ/ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ)
— omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincienda sunt (tibi).
omnia diffluentia dilapsa iam, sevēris legibus vincienda sunt (tibi).
ΤΡΟΠΗ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΣΕ ΠΑΘΗΤΙΚΗ
— quassāta res publica multa perdidit
multa re publica quassāta perdita sunt
— multaque uterque dux fēcit armātus
multaque ab utroque armāto duce facta sunt
ΤΡΟΠΗ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΣΕ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ
— Omnia sunt excitanda tibi uni, C. Caesar
Oportet te unum excitare omnia.
Tu unus debes excitare omnia.
— constituenda (sunt) iudicia (tibi), revocanda (est) fides (tibi), comprimendae (sunt) libidines (tibi), propaganda (sunt) suboles (tibi)
Tu debes constituere iudicia, revocare fidesm, comprimere libidines, propagare suboles
Oportet te constituere iudicia, te revocare fidem, te comprimere libidines, te propagare suboles
— omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincienda sunt (tibi)
Tu debes vincire sevēris legibus omnia quae dilapsa iam diffluxērunt,
Oportet te sevēris legibus vincire omnia quae dilapsa iam diffluxērunt,
ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΡΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΖΥΓΙΑΣ
— Omnia sunt excitanda tibi uni, C. Caesar, quae iacēre sentis perculsa atque prostrata impetu belli ipsius, quod necesse fuit
Προσωπική σύνταξη
Tu debes excitare omnia
Απρόσωπη σύνταξη
Oportet te excitare omnia (ενεργητική σύνταξη)
Oportet excitari omnia a te ( παθητική σύνtαξη)
— constituenda (sunt) iudicia (tibi), revocanda (est) fides (tibi), comprimendae (sunt) libidines (tibi), propaganda (sunt) suboles (tibi)
Προσωπική σύνταξη
Tu debes constituere iudicia, revocare fidem, comprimere libidines, propagare suboles.
Απρόσωπη σύνταξη
Oportet te constituere iudicia, revocare fidem, comprimere libidines, propagare subolem(ενεργητική σύνταξη)
Oportet constitui iudicia, revocari fidem, comprimi libidines, propagari subolem a te.( παθητική σύνtαξη)
— omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincienda sunt.
Προσωπική σύνταξη
Tu debes omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincere.
Απρόσωπη σύνταξη
Oportet te omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincere. (ενεργητική σύνταξη)
Oportet omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vinciri a te. ( παθητική σύνtαξη)
— Quare subveniendum (tibi) reipublicae est et omnia nunc belli vulnera tibi sananda sunt, quibus praeter te medēri nemo potest.
Προσωπική σύνταξη
Tu debes subvenire reipublicae et omnia nunc belli vulnera sanare quibus praeter te medēri nemo potest.
Απρόσωπη σύνταξη
Oportet te subvenire reipublicae et omnia nunc belli vulnera sanare quibus praeter te medēri nemo potest. (ενεργητική σύνταξη)
Oportet omnia nunc belli vulnera sanari quibus praeter te medēri nemo potest a te. ( παθητική σύνtαξη)
ΤΡΟΠΗ ΕΥΘΕΟΣ ΛΟΓΟΥ ΣΕ ΠΛΑΓΙΟ
Omnia sunt excitanda tibi uni, C. Caesar
Marcellus dicit/dixit omnia esse excitanda Caesare uni
constituenda (sunt) iudicia (tibi), revocanda (est) fides (tibi), comprimendae (sunt) libidines (tibi), propaganda (sunt) suboles (tibi);
Marcellus dicit / dixit Caesari constituenda iudicia illi, revocandam esse fidem illi, comprimendae esse libidines illi, propaganda esse suboles illi;
omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincienda sunt (tibi).
Marcellus dicit omnia quae dilapsa iam diffluxērint, sevēris legibus vincienda esse illi.
Marcellus dixit omnia quae dilapsa iam diffluxissent, sevēris legibus vincienda esse illi.
In tanto civīli bello , in tanto ardōre animōrum et armōrum, quassāta res publica multa perdidit et ornamenta dignitātis et praesidia stabilitātis suae; multaque uterque dux fēcit armātus, quae idem togātus fieri prohibuisset.
Marcellus dicit/dixit in tanto civīli bello , in tanto ardōre animōrum et armōrum, quassātam rem publicam multa perdidisse et ornamenta dignitātis et praesidia stabilitātis suae; multaque utrumque ducem fēcisse armātum, quae idem togātus fieri prohibuisset.
Quare subveniendum (tibi) reipublicae est et omnia nunc belli vulnera tibi sananda sunt, quibus praeter te medēri nemo potest.
Marcellus dicit subveniendum illi reipublicae esse et omnia tunc belli vulnera illi sananda sunt, quibus praeter te medēri nemo possit.
Marcellus dixit subveniendum illi reipublicae esse et omnia tunc belli vulnera illi sananda sunt, quibus praeter te medēri nemo posset.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Ø quae iacēre sentis perculsa atque prostrata impetu belli ipsius: δευτερεύουσα αναφορική, προσδιοριστική πρόταση. Προσδιορίζει το “omnia” της προηγούμενης πρότασης. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία “quae” και είναι καταφατική. Εκφέρεται με Οριστική (sentis), γιατί δηλώνει κάτι το πραγματικό και μάλιστα χρόνου Ενεστώτα, γιατί αναφέρεται στο παρόν και εκφράζει το σύγχρονο.
Ø quod necesse fuit: δευτερεύουσα αναφορική, προσδιοριστική πρόταση. Προσδιορίζει το “belli” της προηγούμενης πρότασης. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία “quod” και είναι καταφατική. Εκφέρεται με Οριστική (fuit), γιατί δηλώνει κάτι το πραγματικό και μάλιστα χρόνου Παρακειμένου, γιατί αναφέρεται στο παρελθόν και εκφράζει το προτερόχρονο.
Ø quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris δευτερεύουσα αναφορική, προσδιοριστική πρόταση. Προσδιορίζει το “ omnia ” της προηγούμενης πρότασης. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία “quae” και είναι καταφατική. Εκφέρεται με Οριστική (difluxerunt), γιατί δηλώνει κάτι το πραγματικό και μάλιστα χρόνου Παρακειμένου, γιατί αναφέρεται στο παρελθόν και εκφράζει το προτερόχρονο.
Ø quae idem togātus fieri prohibuisset. δευτερεύουσα αναφορική, προσδιοριστική πρόταση. Προσδιορίζει το “multa” της προηγούμενης πρότασης. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία “quae” και είναι καταφατική. Εκφέρεται με Yποτακτική (prohibuisset), γιατί δηλώνει το αντίθετο στην πραγματικότητα και μάλιστα χρόνου Υπερσυντελίκου, γιατί εξαρτάται από ρήμα ιστορικό χρόνου (fecit) και δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν.
LECTIO XXX IIΙ
ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ
Omnia sunt excitanda tibi uni, C. Caesar, quae iacēre sentis perculsa atque prostrata impetu belli ipsius, quod necesse fuit: constituenda (sunt) iudicia re(tibi)1, vocanda (est) fides (tibi)2, comprimendae (sunt) libidines (tibi)3, propaganda (sunt) suboles (tibi)4; omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincienda sunt (tibi)5. In tanto civīli bello , in tanto ardōre animōrum et armōrum, quassāta res publica multa perdidit et ornamenta dignitātis et praesidia stabilitātis suae; multaque uterque dux fēcit armātus, quae idem togātus fieri prohibuisset. Quare subveniendum (tibi)6 reipublicae est et omnia nunc belli vulnera tibi7 sananda sunt, quibus praeter te medēri nemo potest.
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
excitanda: λειτουργεί ως κατηγορούμενο στο “omnia”
tibi: δοτική προσωπική ενεργούντος προσώπου ή του ποιητικού αιτίου από το “excitanda sunt”
perculsa – prostrata: επιθετικές μετοχές ως επιρρηματικά κατηγορούμενα του τρόπου που αναφέρονται στο “quae”
impetu: αφαιρετική που δηλώνει μέσο και προσδιορίζει τα “ perculsa – prostrata ”
belli: γενική υποκειμενική στο “impetu”
necesse: κατηγορούμενο στο “quod”
constituenda- revocanda- comprimendae- propaganda: λειτουργoύν ως κατηγορούμενα στα “iudicia”“fides”“libidines”“suboles”
(tibi)1,2,3,4: δοτικές προσωπικές ενεργούντος προσώπου ή του ποιητικού αιτίου από τα “ constituenda sunt” vocata est” comprimendae sunt”propaganda sunt” “vincienda sunt”
dilapsa: χρονική μετοχή, συνημμένη, με υποκείμενο το “quae” που δηλώνει το προτερόχρονο
iam: επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει χρόνο και προσδιορίζει το “diffluxerunt”
legibus: αφαιρετική του μέσου ή του οργάνου που προσδιορίζει το vincienda sunt
vincienda: λειτουργεί ως κατηγορούμενο στο “omnia”
In bello : εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει χρόνο και προσδιορίζει το “perdidi”
in ardōre: εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει κατάσταση και προσδιορίζει το “perdidi”
animōrum –armōrum: γενικές υποκειμενικές στο “ardore”
quassāta: χρονική (ή επιθετική ) μετοχή, συνημένη με υποκείμενο το “res publica” που δηλώνει το προτερόχρονο
dignitātis: γενική αντικειμενική στο “ornamenta ”
stabilitātis: γενική αντικειμενική στο “ praesidia ”
armātus: επιρρηματικό κατηγορούμενο του χρόνου ή του τρόπου που αναφέρεται στο “dux”
togātus: επιρρηματικό κατηγορούμενο του χρόνου ή του τρόπου που αναφέρεται στο “idem”
reipublicae: δοτική ως συμπλήρωμα στο “subveniendum est” ή αντικείμενο στο “subveniendum est”
nunc: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου που προσδιορίζει το “sananda sunt”
belli: γενική υποκειμενική στο “vulnera”
tibi: δοτική του ενεργούντος προσώπου ή του ποιητικού αιτίου από το “sananda sunt”
sananda: λειτουργεί ως κατηγορούμενο στο “vulnera”
quibus: αντικείμενο στο “mederi”
praeter te:εμπρόθετος προσδιορισμός της εξαίρεσης που προσδιορίζει το “potest”
ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ
— omnia quae dilapsa iam diffluxērunt
omnia quae, cum dilapsa essent, iam diffluxērunt
omnia quae, postquam dilapsa sunt, iam diffluxērunt
— In tanto civīli bello , in tanto ardōre animōrum et armōrum, quassāta res publica multa perdidit et ornamenta dignitātis et praesidia stabilitātis suae
In tanto civīli bello , in tanto ardōre animōrum et armōrum, quae quassāta erat, res publica multa perdidit et ornamenta dignitātis et praesidia stabilitātis suae
— multaque uterque dux fēcit armātus, quae idem togātus fieri prohibuisset
multaque uterque dux, qui armātus erat, fēcit, quae idem, si togatus togātus fuisset, fieri prohibuisset.
ή
multaque uterque dux, cum armātus fuisset, fēcit, quae idem fieri prohibuisset, si togatus fuisset.
ΣΥΠΤΥΞΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ (ΜΕΤΟΧΙΚΗ/ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ)
— omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincienda sunt (tibi).
omnia diffluentia dilapsa iam, sevēris legibus vincienda sunt (tibi).
ΤΡΟΠΗ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΣΕ ΠΑΘΗΤΙΚΗ
— quassāta res publica multa perdidit
multa re publica quassāta perdita sunt
— multaque uterque dux fēcit armātus
multaque ab utroque armāto duce facta sunt
ΤΡΟΠΗ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΣΕ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ
— Omnia sunt excitanda tibi uni, C. Caesar
Oportet te unum excitare omnia.
Tu unus debes excitare omnia.
— constituenda (sunt) iudicia (tibi), revocanda (est) fides (tibi), comprimendae (sunt) libidines (tibi), propaganda (sunt) suboles (tibi)
Tu debes constituere iudicia, revocare fidesm, comprimere libidines, propagare suboles
Oportet te constituere iudicia, te revocare fidem, te comprimere libidines, te propagare suboles
— omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincienda sunt (tibi)
Tu debes vincire sevēris legibus omnia quae dilapsa iam diffluxērunt,
Oportet te sevēris legibus vincire omnia quae dilapsa iam diffluxērunt,
ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΡΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΖΥΓΙΑΣ
— Omnia sunt excitanda tibi uni, C. Caesar, quae iacēre sentis perculsa atque prostrata impetu belli ipsius, quod necesse fuit
Προσωπική σύνταξη
Tu debes excitare omnia
Απρόσωπη σύνταξη
Oportet te excitare omnia (ενεργητική σύνταξη)
Oportet excitari omnia a te ( παθητική σύνtαξη)
— constituenda (sunt) iudicia (tibi), revocanda (est) fides (tibi), comprimendae (sunt) libidines (tibi), propaganda (sunt) suboles (tibi)
Προσωπική σύνταξη
Tu debes constituere iudicia, revocare fidem, comprimere libidines, propagare suboles.
Απρόσωπη σύνταξη
Oportet te constituere iudicia, revocare fidem, comprimere libidines, propagare subolem(ενεργητική σύνταξη)
Oportet constitui iudicia, revocari fidem, comprimi libidines, propagari subolem a te.( παθητική σύνtαξη)
— omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincienda sunt.
Προσωπική σύνταξη
Tu debes omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincere.
Απρόσωπη σύνταξη
Oportet te omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincere. (ενεργητική σύνταξη)
Oportet omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vinciri a te. ( παθητική σύνtαξη)
— Quare subveniendum (tibi) reipublicae est et omnia nunc belli vulnera tibi sananda sunt, quibus praeter te medēri nemo potest.
Προσωπική σύνταξη
Tu debes subvenire reipublicae et omnia nunc belli vulnera sanare quibus praeter te medēri nemo potest.
Απρόσωπη σύνταξη
Oportet te subvenire reipublicae et omnia nunc belli vulnera sanare quibus praeter te medēri nemo potest. (ενεργητική σύνταξη)
Oportet omnia nunc belli vulnera sanari quibus praeter te medēri nemo potest a te. ( παθητική σύνtαξη)
ΤΡΟΠΗ ΕΥΘΕΟΣ ΛΟΓΟΥ ΣΕ ΠΛΑΓΙΟ
Omnia sunt excitanda tibi uni, C. Caesar
Marcellus dicit/dixit omnia esse excitanda Caesare uni
constituenda (sunt) iudicia (tibi), revocanda (est) fides (tibi), comprimendae (sunt) libidines (tibi), propaganda (sunt) suboles (tibi);
Marcellus dicit / dixit Caesari constituenda iudicia illi, revocandam esse fidem illi, comprimendae esse libidines illi, propaganda esse suboles illi;
omnia quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris legibus vincienda sunt (tibi).
Marcellus dicit omnia quae dilapsa iam diffluxērint, sevēris legibus vincienda esse illi.
Marcellus dixit omnia quae dilapsa iam diffluxissent, sevēris legibus vincienda esse illi.
In tanto civīli bello , in tanto ardōre animōrum et armōrum, quassāta res publica multa perdidit et ornamenta dignitātis et praesidia stabilitātis suae; multaque uterque dux fēcit armātus, quae idem togātus fieri prohibuisset.
Marcellus dicit/dixit in tanto civīli bello , in tanto ardōre animōrum et armōrum, quassātam rem publicam multa perdidisse et ornamenta dignitātis et praesidia stabilitātis suae; multaque utrumque ducem fēcisse armātum, quae idem togātus fieri prohibuisset.
Quare subveniendum (tibi) reipublicae est et omnia nunc belli vulnera tibi sananda sunt, quibus praeter te medēri nemo potest.
Marcellus dicit subveniendum illi reipublicae esse et omnia tunc belli vulnera illi sananda sunt, quibus praeter te medēri nemo possit.
Marcellus dixit subveniendum illi reipublicae esse et omnia tunc belli vulnera illi sananda sunt, quibus praeter te medēri nemo posset.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Ø quae iacēre sentis perculsa atque prostrata impetu belli ipsius: δευτερεύουσα αναφορική, προσδιοριστική πρόταση. Προσδιορίζει το “omnia” της προηγούμενης πρότασης. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία “quae” και είναι καταφατική. Εκφέρεται με Οριστική (sentis), γιατί δηλώνει κάτι το πραγματικό και μάλιστα χρόνου Ενεστώτα, γιατί αναφέρεται στο παρόν και εκφράζει το σύγχρονο.
Ø quod necesse fuit: δευτερεύουσα αναφορική, προσδιοριστική πρόταση. Προσδιορίζει το “belli” της προηγούμενης πρότασης. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία “quod” και είναι καταφατική. Εκφέρεται με Οριστική (fuit), γιατί δηλώνει κάτι το πραγματικό και μάλιστα χρόνου Παρακειμένου, γιατί αναφέρεται στο παρελθόν και εκφράζει το προτερόχρονο.
Ø quae dilapsa iam diffluxērunt, sevēris δευτερεύουσα αναφορική, προσδιοριστική πρόταση. Προσδιορίζει το “ omnia ” της προηγούμενης πρότασης. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία “quae” και είναι καταφατική. Εκφέρεται με Οριστική (difluxerunt), γιατί δηλώνει κάτι το πραγματικό και μάλιστα χρόνου Παρακειμένου, γιατί αναφέρεται στο παρελθόν και εκφράζει το προτερόχρονο.
Ø quae idem togātus fieri prohibuisset. δευτερεύουσα αναφορική, προσδιοριστική πρόταση. Προσδιορίζει το “multa” της προηγούμενης πρότασης. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία “quae” και είναι καταφατική. Εκφέρεται με Yποτακτική (prohibuisset), γιατί δηλώνει το αντίθετο στην πραγματικότητα και μάλιστα χρόνου Υπερσυντελίκου, γιατί εξαρτάται από ρήμα ιστορικό χρόνου (fecit) και δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν.